Råen gnr. 120 bnr. 9
Gardsregister ¤ Garden ¤ Bruksregister ¤ Forklaring

Råen gnr. 120 bnr. 9-

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Fyrste utkast til manus. Meld frå om feil! NB. Hushald i tida før
1750 og etter 1900 er ikkje klargjort for internett. For english readers.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

Råen er eit småbruk som ligg lognt og idyllisk til i ei dokk øvst på innmarka til Noss-gardane. Ovanfor garden ligg Råahovda, og i vest ligg Nasakamben. I daglegtale heiter bruket Råadn og Råo. (dativ)
Namnet kjem av oldnorsk ra som tyder ei krå med høgder kring eller ein avsides stad. NB. Det er ein gard med same namnet i Kvisla i Hol.
Råen er nemnt som slåttelende under Knutsgarden i 1772 og som tidlegare støl i 1786. Husa var då ei stølsbu utan innreiing, og ei forlu.
Råen vart kalla plass i 1784. Frå det året var Råen sjølveigarbruk.
Areal 1865: dyrka jord 8 mål, naturleg eng 20 mål, utslått 18 mål. Avling 5 tunner bygg og 4 tunner potet.
Areal 1960: 12 mål dyrka av ei innmark på 30 mål.
Husa er: ........................................................................................................ Låven bar årstalet 1776. Når kom det straum til gards???
Stølar: Heimstøl Åsestølen (nedlagt), Råa-gjerda på Torsbu (nedlagt).
Garden var i bruk til omlag 1970. Sidan har den vore feriestad.

{6220} År: 1784
Johannes Guttormson Holo Råen 1727-
Foreldre: Guttorm Nilsson Svillegard Holo og 2.g. Haldis Eivindsdtr. Logsengard.
Gm Barbro Olsdtr. Sundrelien Råen 12.06. 1745-
Foreldre: Ola Embrikson Oppsjø Sundrelien og Jørand Syversdtr. ... .
*Barn
1. Haldis Johannesdtr. Råen Eilevmoen 1775-1852
G 1802 m em Eivind Eivindson Bjørøyen. Barn: Eivind 1802-1885c g 1832 m Birgit Henriksdtr. søre Helling (6 barn); Helge Eivindsdtr. 1805- til Am., gm 1840 m Solve Olson Haugeplass; Eli 1810-1893c g 1829 m Rasmus Halvorson Teigen Gjerden; Barbro 1814-1817.
Haldis og Eivind flytta til Gol: dei kjøpte Ivarslien i 1804 og kom til Eilevmoen i 1813. (Gol V s 108 og 294)
2. Jørand Johannesdtr. Råen 19.07. 1778-

Johannes Guttormson var musketér i unge år. På eksersisen i mai 1755 skaut Johannes sund børsa si, og fekk m.a. venstre armen vart mykje skadd. Major Rossing møtte på tinget og fortalde at Johannes var "meget svag og neppe at tro til livet." Dessutan var han i "fattige omstendigheter." Men Johannes kom seg til hektene att etter nokre år. (1222) s 22
Johannes Holo lånte bort 200 rd til Ola Knutson Noss i 1772 mot pant i eit slåttelende Råen med påståande hus. Pantsett var også Veslestølen og eit stykke jord på Torsbu til stølsbu (Råa-gjerda). Dessutan skulle Råen ha ved og hustømmer etter behov.
Johannes var kalla Nosseplassen i 1782. Neste år forlanga Johannes Guttormson "Myre" auksjon over Oppigarden Noss. Asle Larsson Stave kjøpte Oppigarden for 220 rd. På auksjon i 1784 fekk Johannes tilslaget på Råen for 220 rd. Johannes skulle tiltre bruket faredag 1785 med same rettar som Ola Knutson Noss hadde hatt.
I 1787 tok Johannes Råen på seg å betale 1 rd årleg på vegne av Knut Larsson Aslaksgard Noss. Som mottyting skulle Johannes ha 'frihed i skov og mark' for Råen.
I 1791 lånte Johannes 120 rd hjå Ola Eirikson Noss mot pant i Råen.
Johannes gifte seg med Barbro Olsdtr. Men han fekk også barnet Haldis f. 1782 med Barbro Embriksdatter. I 1801 heitte det at Barbro Olsdtr. hadde forlatt sin mann 'for en tiid' og var dagarbeiderske i Tormodsgard.
I 1799 hadde Johannes avvikla lånet frå 1791, og så flytta han til Torpo. Johannes kjøpte nordre delen av søre Helling i Torpo i 1800. Johannes makeskifte til seg Tjyruhjelldalen, gnr. 4/48 i 1802.

{6221} År: 1797
Knut Embrikson Prestgarden 1756-1821
Foreldre: husmannen Embrik ... ... og Dordei Aslesdtr. ... ... .
Gm Ambjørg Lambertsdtr. Gjeldokk Stave 26.12. 1747-1799
Foreldre: Lambert Kortson Styrkestad Gjeldokk og 2.g Åse Levorsdtr. Dengerud.
Gm Turid Holgesdtr. Gåsterud Råen 02.02. 1749-1845
Foreldre: Holge Helgeson Gåsterud og Anne Aslaksdtr. Hove.

Knut Embrikson var husmannson med tilknytting til Prestgarden. Han vart kjent udyktig som soldat i 1773. Knut og Ambjørg gifte seg 1790. Dei hadde ingen livsarvingar og sette opp testamente datert 1793 på slottet i København.
Knut makeskifte Åsestølen mot Veslestølen med Tolleiv Olson Noss i 1797. Knut vart samd med Knut Larsson Noss om at dei skulle møtast i retten vedrørande ein tvist om stølsbruk på Torsbu. Ein ser ikkje meir til tvisten, men Råa-gjerda på Torsbu vart liggande til Råen som før.
Ambjørg døydde i 1799 og Knut vart attgift 1800 med Turid Holgesdtr. Ingen barn.
I 1801 var Knut husmann med jord under Knutsgarden. Mor hans var gamal og blind, og budde også på Råen.
I 1810 sette Knut opp nytt testamente datert slottet i København i 1810. Dei hadde 3 kyr og 10 småfe og "Vores lille eiendom, plassen Råen kaldet." Buet var på 400 rd. Dersom ein av dei skulle gå bort, og den lengst levende inngå nytt ekteskap, så skulle buet skiftast.
Turid stod i husmannsmanntalet 1835 til 1841.
Turid sette opp såkalla fletførings-avtale 1841 med kyrkjesongar Holge Ivarson. Han kjøpte Råen for 50 sp, og skulle arve henne mot å forsørge henne etter visse krav i sitt hus.

{6222} År: 1841

Holge Ivarson Gjeldokk på myljo Bjella kjøpte Råen i 1841. Holge selde Råen til sonen Anders i 1854.
Anders Holgeson (1825-1907) var ugift. Anders hadde bruket Råen frå 1854 til 1865 då han selde til Sevat Sevatson Vangen for 550 spd. I 1891 var Anders rentenist og gardsarbeidar i Dengerud.

{6223} År: 1865
Sevat Sevatson Vangen Råen 18.12. 1818-1909
Foreldre: Sevat Sevatson Toplass Underberget Vangen og Turid Levorsdtr. Espegard.
Gm Liv Olsdtr. Asgrimplass Råen 24.02. 1821-1887
Foreldre: Ola Torsteinson Granhagen Asgrimsplass og Åse Eivindsdtr. Stranden.
*Barn
1. Mari Sevatsdtr. Råen Rudningen 22.04. 1842-1892
G 1868 m Ola Eirikson Rudningen. Sjå søre Rudningane, gnr. 120/10.
2. Ola Sevatson Råen 26.06. 1844-1933
G 1899 m Torand Olsdtr. Ivarsgarden Noss. Ingen barn.
Ola tok militær utdanning og gjorde tenest i fem år. Sidan arbeidde han seks år for presten Kjelstrup. Ola var ein framifrå hallingdansar, men også sterkt religiøs. Ein slik kombinasjonen var ikkje enkel den tida. Omsider fann Ola at han ikkje kunne 'danse seg til himmels', skreiv bror hans.
Ola reiste til Amerika, og gjekk på Augsburg Seminaret, og vart lærar og klokkar i Portland, ND.
Etter 25 år i Amerika kom han heim att som enkjemann i 1904 og kjøpte Holtegarden Strand.
I 1902 gav Ola Sevatson og Torand Olsdtr. Råen eit legat på kr 2373 til 'uformuende foreldreløse.' I god tid før han avleid hadde Ola fått laga seg gravstein. Den bar hebraiske inskripsjonar og vekte ein viss åtgaum. Steinen står på kyrkjegarden, heilt aust ved gjerdet. (1541)
3. Sevat Sevatson Råen Belluteigen 02.02. 1846-1934
G 1873 m Guri Eilevsdtr. Skomakarmoen. Sjå Brennehaugen, gnr. 123/10 og Belluteigen, gnr. 117/3.
4. Levor Sevatson Råen Noss 08.07. 1849-1912
G 1883 m Mari Olsen/Løbben frå Eggedal 1865-1887. G 1891 i Amerika m Guri Larsdtr. Belluteigen.
Levor levde av skinn-bereding i 1875. Til Am. Han kom heim att 1894 og overtok Tolleivsgarden, gnr. 117/1.
5. Torstein Sevatson Råen Roan 11.06. 1852-1911
G 1876 Mari Olsdtr. Moen Rudningen. Fosterbarn: ... (jente).
Til Am. 1878: Red Wing, MN. Dei tok seg farm ved Roscoe, Goodhue Co. MN. Torstein omkom ved ei ulykke på farmen. Han fall baklengs ned av eit forlass.
6. Embrik Sevatson Råen 03.08. 1854-1940
G 1886 m Kari Olsdtr. Rudningen. Barn: Ola 1881- ; Lina 1887- , sjå Rudningen gnr. 120/3.
Barn i Am.: Severt 1888-1973 g 1921 m Bertha Moen (ingen barn); Tillie 1890-1984 g 1918 m Peter Larson (1 son); Olaf 1892-1978 g 1918 m Molly Moen (syster til Bertha) (2 barn); Louis 1894-1937 ug. soldat under 1. verdskrigen; Albert 1896-1973 var gm Emma Baklien (3 barn), gm Gertrude Flanders (1 barn); Oscar 1899-1982 ug. soldat under 1. verdskrigen, arb. på hospital; Selmer 1902-1958 ug; Marie 1904-1990 g 1922 m Lester Rech (1 datter). (1541)
Kari og Embrik reiste til Am. 1887: Crookstown, MN.
7. Ola Sevatson Råen 13.05. 1857-1958
Gm Marie Tangen Halvorsen 1855-1927. Barn: Henry 1881-1985 farmar/lærar, g 1931 m Minnie Dyste (1 barn); Tilda 1883-1986 g 1902 m Lars Foss (2 barn); Mina 1885-1969 g 1903 m Hermo Foss (7 barn); Lillian 1887-1960 g 1913 m William Paske (2 barn); Sivert 1885-1972 lensmann/fredsdomar i Winger MN, g 1917 m Ragna Erickson (4 barn); Edward 1891-1973 farmar, g 1915 m Dora Engebritson (5 barn); Clara 1893-1918 gm John Jørgensen (3 barn); Oscar 1896-1988 bilseljar, g 1917 m Ragna Snustad (4 barn), g 1960 m Inga Nelson. (1541), (1812).
Ola levde av rypefangst i 1875. Han utvandra i 1879: Portland, ND. Sidan til Norman Co, MN. Han var lærar, legpredikant og farmar.
8. Turid Sevatsdtr. Råen 30.05. 1859-1861
9. Turid Sevatsdtr. Råen 07.06. 1861-1862
10. Turid Sevatsdtr. Råen Hansson 24.04. 1863-1903
=Tilda. G 1883 m Kristian Hansson, Helgerud. Barn: Hans 1883-1958 gm Mary Kittleson (3 barn); Clara 1885-1978 g 1904 m Willam Brekke (6 barn); Sigvart/Sam 1887-1956 gm Ina Gorham (.. barn); Lauritz 1888-1969 gm Jean Henderson (1 barn); Fredrick 1890-1912; Oscar 1891-1910 drukna under reparasjon av skipsmast; Albert 1893-1986 ug.
Turid og Kristian budde i Mayville, ND.
11. Sevat Sevatson Råen 22.07. 1865-1961
=Sivert. G 1900 m Rangdi Larsdtr. Opsata 1874-1959. Barn: Lila Myrtle 1901-1993 g 1943 m Severt Severtson (1 datter); Mildred 1904-1987 ugift; Arthur 1907-1992 farmar (og felespelar) g 1936 m Myrtle Rice (5 barn); Alvira 1913-2004 g 1936 m Peder Pederson (2 barn); Theodore Harvey 1920-1981 ug. (1541), (1634)
Sevat var født på Råa-gjerda på Torsbu. Sevat arbeidde på heime på garden medan syskena reiste til Am. Då mora døydde vart det prat om at han skulle få overta garden. Men slik vart det ikkje: han reiste til Amerika i 1892 og kom aldri heim att. Han møtte Rangdi og dei gifte seg.
I 1904 kjøpte dei farm i Bear Park og/eller i Gary, MN.
12. Liv Sevatsdtr. Råen 08.09. 1868-1870

Sevat og Liv gifte seg i 1842. Sevat var soldat 1842. Fyrste åra var han inderst heime på Vangen. Dei kjøpte Råen i 1865, men hadde brukt garden frå omlag 1852.
Det fortelst at Liv brukte å syngja medan ho arbeidde. Liv var haugianar, og kom i hogst med presten då ho tala til folket på kyrkjebakken. Liv var også omkring på møte i bygda. Dei kalla henne Råo-presten.
Åtte av ungane reiste til Amerika, to av dei kom heim att.